مرتضی خلینا

دو هفته‌ی گذشته با 19 تا از بچه‌هایی که برای آزمون ورودی دبیرستان انرژی اتمی آماده می‌شدند، به صورت خصوصی کلاس داشتم! دوستان نزدیک می‌دونن که برای من کلاس خصوصی کاری بسیار اذیت‌کننده است. اما به دو دلیل این کلاس‌ها رو قبول کردم.

• اول اینکه ببینم سطح بچه‌های دهمی که الآن می‌خوان برن دبیرستان ولی دوم دبیرستانی هستند! چطوریه؟
• دوم اینکه ببینم امسال نظر کلی بچه‌ها و هدف‌گذاری اونها برای انتخاب این مدرسه چیه؟

در تعجبم که همه‌ی این بچه‌ها، عجیب بچه‌های خوبی بودن! چند سالی هست که در مدارس زنگ‌های تفریح با معلم‌ها گله می‌کنیم که چقدر سطح علمی بچه‌ها داره افت می‌کنه یا اینکه کلا بی‌انگیزه و بی‌خیال شدند و یک لختی دایمی در درون بچه‌ها رسوخ کرده. اما این بچه‌هایی که در دو هفته اخیر دیدم، مثل بچه‌های دهه‌ی شصت (از نوع خوبش) بودند، انگار هم دغدغه داشتند و هم کار علمی و درس رو جدی گرفته بودند. هم خوب حرف می‌زدن و از لوس بازی دهه‌ی هشتادی (بلا نسبت همه) که فکر می‌کردم باید ببینم خبری نبود!

خدا قوت می‌گم به پدر و مادرهاشون که اینقدر خوب نتیجه گرفته‌اند و بخش بزرگی از دین خودشون به تربیت بچه و جامعه رو ادا کرده‌اند. همینطور برای خودم آرزو می‌کنم که بتونم در آینده رهام رو هم اینطور با انگیزه و مودب و با فکر ببینم. حالا هر مدرسه‌ای که می‌خواد بره، اما این نوع نگاه خوب به هدفش رو داشته باشه، من خوشحالم.

حواسمون باشه که دهمی‌های امسال، بزرگ‌تر از ورودی‌های عادی دبیرستان هستند و اگر انتظارات خوبی ازشون تعریف بشه، می‌تونن دید منفی خیلی از نسل‌های قبل به دهه‌ی هشتاد و نود رو عوض کنند.

پی‌نوشت 1 : این جزوه‌های تکراری و ده ساله‌ی مدارس خاص که نیاز به معلم نداره، وقت بذارید خودتون اوستا می‌شید.

پی‌نوشت 2 : بعد از سال‌ها دیدم نسبت به پدیده‌ی شوم! معلم خصوصی هم عوض شد و شاید از این به بعد با شرایط خاص، این کار رو هم بکنم.

پی‌نوشت 3 : لطفا دوباره دید من رو بد نکنید، اقلا سعی می‌کنم معلم خصوصی رو با کاسبی علمی خصوصی (بلا نسبت همکاران) قاطی نکنم. ماست‌ها رو هم از روی قیمه‌ها بردارم …

پی‌نوشت 4 : امروز آزمون انرژی اتمی برگزار می‌شه، برای این 19 نفر که دیدمشون و اون چندصد نفری که ندیدم، آرزوی بهترین اتفاق رو دارم.

چه خوبه که بعضی‌ها اینقدر انرژی مثبت هستن، از همه‌ی این آدم‌ها ممنونم. برای مدت‌ها ذهنم رو شاد کردید. مادری که زنگ میزنه و به خاطر میوه زنگ‌های تفریح تشکر می‌کنه، پسری که از شهرسون سوغاتی میاره، دختری که به خستگی مسوولین دوره رو می‌بینه و به دوستاش کمک می‌کنه، پدری که میاد تا دو دقیقه با هم صحبت کنیم و شاد بشیم و خیلی چیزهای دیگه که ریز و درشتش در ذهنم است و نیاز به نوشتنش نیست، همه انرژی مثبتی است که از بچه‌های دوره‌ی نوروزی آیریسک گرفتم و هنوز شادم! خدا کنه همیشه این اخلاق رو داشته باشید و بتونید شادی خودتون رو به بقیه نشون بدید؛ اگر کار خوبی دیدید قدرشناس باشید و اگر ضعفی بود، همونجا بگید تا درست بشه. غر زدن رو فراموش کنید، درست مثل همین عید!

بزرگ‌تر که میشید، می‌ترسید که این تشکر شما با چاپلوسی اشتباه گرفته بشه یا نشانی از ضعف شما باشه برای همین نمی‌گید و در دل نگه می‌دارید و زنجیره‌ی انرژی مثبت قطع میشه.

رفتم سراغ دهخدا، برای چاپلوسی نوشته بود:

چاپلوسی: تملق, چرب‌زبانی، دوستی و نرمی بسیار کردن و به زبان بخشیدن نه به دل

از هواداری ما و تو چو مستغنی است یار // ای رقیب این چاپلوسی و لوندی تا به کی؟

(کمال خجندی)

به دلداری و چاپلوسی و فن // کشیدش سوی خانه‌ی خویشتن

(سعدی)

اما مطمئنم یادش رفته بنویسه آدم‌ها وقتی چاپلوسی می‌کنن که پای نفع شخصی خودشون در میون باشه! بچه‌های اینقدر صاف و پاک‌دل که پول و وقت خودشون رو می‌دن و انتظارشون گرفتن آموزش مناسبه، قظعا ربطی به چاپلوسی و خودشیرینی ندارن!

این رسم یهویی، خیلی مد شده. کلا یک طوری شده که کار با برنامه‌ریزی داره از دور خارج میشه و یک جور بی‌کلاسی به حساب میاد. من و عکس‌های یهویی، من و چالش‌های یهویی، من و مصاحبه‌های یهویی، حتی جاهای علمی هم یهویی‌بازی توی بورسه! مثلا دانشجو و دانش‌پژوه از معلمش یک سوالی می‌پرسه و عادت کرده یهویی جواب بگیره یا پروژه‌هایی تعریف بشه که یهویی درست بشن و زود به پول برسن (ر.ک بعضی استارتاپ‌ویکندها) انگار دیگه فکر کردن داره کهنه میشه و اگر کسی به بقیه بگه صبر کن، نقطه ضعف داره …

حالا این حکایت به باشگاه دانش‌پژوهان جوان هم رسیده، البته بهتره بگیم باشگاه یکی از مخترعان و کاشفان این رسم‌های یهویی بود. مثلا یهویی، سهمیه مدال‌ها رو در بخشنامه کم می‌کرد، یهویی ساعت 18 بیست‌و‌نهم اسفند نتایج مرحله‌ی اول می‌داد و 5 روز براش فرصت اعتراض می‌گذاشت [ر.ک المپیاد سال 1393]، یهویی دفترچه سوالاتی می‌داد که در بعضی شهرها با بعضی دیگه تفاوت داشت [ر.ک المپیاد ریاضی]، یهویی دفترچه سوالاتی می‌داد که رمال و فالگیر برای کشف معادلات نیاز داشت [ر.ک دوره 19 المپیاد شیمی]، یهویی جشن اهدای مدال رو حذف می‌کرد، یهویی المپیاد زمین‌شناسی راه می‌انداخت و یهویی بی‌خیالش می‌شد، یهویی (و حتی یواشکی) آدرس سایتش رو عو می‌کرد و بعضی کارهای یهویی دیگه که شاید همه‌ی اونها در این صفحه جا نشه …

امسال خدا رو شکر که وضع نسبت به پارسال بهتر شده و تا آخر دی منتظر اعلام منابع ادبی نبودیم. این برنامه ریزی جای تشکر داره که یک کمی از کارهای یهویی کم شد، ولی دور از انصافه که برای دیر اعلام کردن (یک هفته مونده به امتحانات دی‌ماه) و تغییر منابع شیمی هم از کمیته‌های علمی باشگاه تشکر کنیم. راستی کل این جریان و بیشتر شدن منابع عالیه، اما حتما بهتره روی زمان اعلامش کمی فکر بشه تا اینطوری عدالت در آموزش بچه‌ها زیر سوال نره. الان شبهه ایجاد شده که شاید بعضی مدارس یا شهرها از قبل می‌دونستن یا اگر قرار نبوده امسال شیمی پیش‌دانشگاهی هم در منابع باشه، چرا خیلی از معلم‌ها این رو جزو برنامه‌های مرحله‌ی اولی خودشون گذاشته بودند؟

خلاصه که من هم کمی در جریان مشکلات اجرایی باشگاه و موانعی که بر سر راهش قرار داره هستم و همیشه فکر می‌کنم که واقعا هدایت این جریان علمی و آزمون بزرگ، بدون زحمت چند نفری که شبانه‌روزی درگیر کارهای باشگاه هستند ممکن نیست، ولی کاش همین دوستان زحمت‌کش و دلسوز، به دوستان فراموشکار زمان‌ها رو یادآوری کنند و تا جای ممکن کارهای یهویی به حداقل برسه.

یاحق